Alternatieve behandeling RSI (repetitive strain injury)

Repetitive Strain Injury (RSI) is een verzamelnaam voor allerlei klachten die te maken lijken hebben met het gedurende lange tijd herhaaldelijk uitvoeren van dezelfde (vaak kleine en op zich niet inspannende) bewegingen. Denk hierbij (onder andere) aan het gebruik van de computer. Met RSI samenhangende aandoeningen zijn onder andere slijmbeursontsteking, peesschedeontsteking.

Omdat binnen beroepsgroepen weinig overeenstemming te vinden was over welke gezondheidsklachten nu wel of niet onder de noemer “RSI” te plaatsen waren, en ook omdat de term RSI het moeilijk maakte om een diagnose te stellen, of een behandeling voor te schrijven, hebben deze beroepsgroepen afgesproken (vanaf 2004) voor diagnostische- en behandeldoeleinden een 23-tal ziektebeelden te gebruiken die onder de term CANS (Complaints of Arm, Neck and Shoulder) verzameld zijn. Dit betekent niet dat het begrip RSI niet meer gebruikt wordt om bepaalde gezondheidsproblemen aan te duiden.

Over de oorzaak van de gezondheidsproblemen bestaan nog veel onduidelijkheden. Onderzoekers zijn het er vaak nog niet over eens, of kunnen moeilijk een precieze oorzaak aanwijzen. Ondertussen leiden de gevolgen ervan tot kostenposten voor werkgevers of verzekeringsmaatschappijen. Om de kosten naar bedrijf en maatschappij te verminderen zou nog veel onderzoek gedaan kunnen en moeten worden.

Openstaande vragen over RSI zijn onder andere:

• Waarom krijgen sommige mensen wel, en anderen die soms veel intensiever gebruikmaken van de computer, geen last?
• Waarom de aandoening in sommige landen helemaal niet voor lijkt te komen en in andere landen juist veel?

Veel voorkomende RSI-aandoeningen zijn de muisarm, de Game Boy-duim en de laatste jaren (vanaf circa 2001), de SMS-duim.
Inhoud

1. Vergelijkbare activiteiten
2. Gevolgen
3. Preventie
4. Externe links

Vergelijkbare activiteiten

Andere voorbeelden van activiteiten waarbij wel eens aandoeningen ontstonden die gelijkenis vertonen met RSI en al veel langer bekend zijn:

• Monniken schreven in de Middeleeuwen hele boeken over, vaak staande, in een koude of tochtige omgeving.
• Rond de vorige eeuwwisseling werd al wel een pijnlijke aandoening van marconisten beschreven die langdurig met een morsesleutel moesten werken.
• Musici, o.a. pianisten en violisten, die te lang en in een verkrampte houding ingewikkelde stukken oefenen, zonder de juiste ontspanningsoefeningen in acht te nemen.

Gevolgen van RSI

Ernstige RSI-gerelateerde klachten kunnen tot jarenlange (gedeeltelijke) invaliditeit leiden. Het is dan ook zaak om bij aanhoudende klachten (ook beginnende) in een vroeg stadium contact op te nemen met een (huis)arts. Er zijn overigens geen pilletjes voor, behoudens pijnstillers en ontstekingsremmers die contraproductief kunnen werken als ze gebruikt worden om de pijn te onderdrukken zonder het gedrag te veranderen. Wel kan deze eventueel doorverwijzen naar b.v. een Mensendieck therapeut voor houdingscorrecties, of een fysiotherapeut. Onder artsen wordt verschillend gedacht over de effectiviteit van deze aanpak. Uiteindelijk is gedragsverandering bijna altijd onmisbaar voor het herstelproces. Een ergotherapeut kan hierbij nog wel eens behulpzaam zijn.

Preventie van RSI

Om RSI-klachten tijdens intensief beeldschermwerk te vermijden stelt men verschillende maatregelen voor. Naast het ergonomisch inrichten van de werkplek en een goede zithouding zijn variatie in de werkzaamheden en het nemen van voldoende kleine en grotere pauze’s belangrijke voorzorgsmaatregelen tegen RSI-klachten. Men neemt momenteel aan (eigenlijk zonder dat daar duidelijke bewijzen voor zijn of goed onderzoek naar is gedaan) dat bij het voorkomen van RSI-achtige klachten de volgende zaken van belang zijn:

• Goede houding. Bij PC gebruik: rechtop zitten, niet langdurig onderuit hangen of juist voorovergebogen naar het scherm. Een goede houding wordt mede mogelijk gemaakt door een goede inrichting van de werkplek: bij PC gebruik valt dan te denken aan de hoogte van het bureaublad, de kijkhoek naar het beeldscherm (bovenkant scherm bij voorkeur op ooghoogte), de instelling van de stoel en goede ondersteuning voor polsen en voeten.
• Afwisseling van werkzaamheden.
• Pauzeren door het installeren van pauzesoftware.
• Oefen de spieren op gezonde wijze.
• Werkdruk. Zorg dat je zoveel mogelijk je eigen werk kunt indelen (is ook van grote invloed op het voorkomen van burn-out).
• Speciale hulpmiddelen. Speciale (computer)hulpmiddelen kunnen bovenstaande preventiemaatregelen in de hand werken, zoals balmuis of trackball (gebruiken van duim i.p.v. arm om de pijl te bewegen, “gebroken” toetsenbord (minder spanning in arm spieren) en bijvoorbeeld het Veyboard (minder inspannend typen in lettergrepen, met beste werklastverdeling over de verschillende vingers).